Wednesday, October 8, 2014

Μια ιστορία, σε έναν άλλο γαλαξία, πολύ πολύ μακριά...


Share/Bookmark
Μερικούς μήνες μετά το ξέσπασμα της επιδημίας του Έμπολα στη Δυτική Αφρική (κάποιοι από τους επιστήμονες το τοποθετούν στον Δεκέμβριο του 2013, σε ένα μικρό χωριό, το Meliandou, στη νομαρχία Guéckédou της Γουινέας) η επιδημία μαίνεται εκτός ελέγχου σε πολλές χώρες. Τα πρώτα βεβαιωμένα κρούσματα στη Δυτική Αφρική εμφανίζονται πάντως, κατά τον ΠΟΥ, γύρω στον Μάρτιο του 2014.

Ήδη από την 31η Μαρτίου του 2014 μια μικρή ομάδα επιστημόνων των Κέντρων για την Πρόληψη και Έλεγχο Ασθενειών των ΗΠΑ στάλθηκαν στη Γουινέα για να βοηθήσουν την τοπική κυβέρνηση στην οργάνωση του ελέγχου της εξάπλωσης του ιού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήδη είχε επισημάνει το πρόβλημα, το οποίο σταδιακά ξέφυγε από τον έλεγχο. Καθώς οι ασθενείς πλήθαιναν, γινόταν όλο και πιο δύσκολο να απομονωθούν στις ειδικές μονάδες περίθαλψης για να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης και να εντοπιστούν όσοι είχαν έλθει σε επαφή. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς ο ιός δεν μεταδίδεται κατά την περίοδο επώασης, που διαρκεί 21 μέρες, αλλά μόνο από τη στιγμή που εμφανίζονται τα συμπτώματα, και με την επαφή με σωματικά υγρά και εκκρίσεις του πάσχοντα ή με το νεκρό σώμα. Ο οποίος όμως μετατρέπεται σε ένα είδος διασπορέα, εάν δεν του παρέχεται φροντίδα και περίθαλψη σε απομονωμένο και αποστειρωμένο χώρο, καθώς ο ιός προκαλεί διαρκή διαρροή σωματικών υγρών και αίματος. Ο συγκεκριμένος τύπος του ιού σκοτώνει πάνω από τους μισούς ανθρώπους που μολύνονται με αυτόν σε λίγες ημέρες.

Τα κέντρα περίθαλψης δεν επαρκούσαν, τα μέσα μεταφοράς των ασθενών και ταφής επίσης. Όπως και η ενημέρωση του πληθυσμού. Οι γιατροί και οι νοσηλευτές ήταν λίγοι.

Η καθυστέρηση της διεθνούς κοινότητας να παρέμβει μαζικά στην πρώτη κρίσιμη περίοδο επέτρεψε τη γεωμετρική του εξάπλωση. Την 3η Σεπτεμβρίου 2014, και αφού ο ΠΟΥ είχε κηρύξει ήδη Παγκόσμιο Υγειονομικό Συναγερμό, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξέδωσαν μια εναγώνια ανακοίνωση ζητώντας την άμεση παρέμβαση των κρατών εκείνων που διαθέτουν στρατιωτικούς μηχανισμούς ικανούς να χειριστούν βιολογικές καταστροφές.

Ανταποκρίθηκαν κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, αλλά και δεκάδες άλλες χώρες, με σημαντικές προσφορές, ο Καναδάς, η Γερμανία, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Μαλαισία ..... Με χρήματα και ιατρικά εφόδια, κέντρα περίθαλψης, εργαστήρια, στολές, υλικό απολύμανσης. Κάποιες όμως με τρόπο ιδιαίτερο, δικό τους: η πλούσια Σαουδική Αραβία, αντί να συνεισφέρει χρήματα και μέσα, αποφάσισε να μπλοκάρει την έκδοση VISA για πολίτες των πληγεισών χωρών. http://en.wikipedia.org/…/Responses_to_the_Ebola_virus_epid…

Ιδρύματα όπως το Bill & Melinda Gates Foundation με 50 εκατομμύρια δολάρια, το ένα τρίτο της συνεισφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Paul G. Allen Family, το Wellcome Trust και πολλοί άλλοι έβαλαν βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Αλλά το ηθικό πλεονέκτημα ανήκει δικαίως σε λίγες κυβερνήσεις: τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία, και μερικές άλλες ακόμη, που έστειλαν το πιο πολύτιμο: σημαντικό αριθμό ικανών και καταρτισμένων ανθρώπων στην πρώτη γραμμή. Στρατιωτικές δυνάμεις, γιατρούς, νοσηλευτές υποστηρικτικό προσωπικό.

Ο Πρόεδρος Ομπάμα, ανταποκρινόμενος στην έκκληση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και αναλαμβάνοντας το βάρος των ευθυνών του, έδωσε εντολή στον Αμερικανικό Στρατό να παρέμβει. Τρεις με τέσσερις χιλιάδες Αμερικανοί στρατιωτικοί και πολιτικό προσωπικό προσπαθούν με κίνδυνο της ζωής τους μαζί με εκατοντάδες Ευρωπαίους, να εγκαθιδρύσουν αυτό που ζήτησαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα: μια αλυσίδα διοίκησης που να οργανώνει τη μάχη απέναντι στο ιό σε διαλυμένες χώρες με φτωχούς πληθυσμούς, που προσπαθούν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους.

Μεταξύ των λίγων αυτών χωρών που δήλωσαν ότι θα συμμετάσχουν με ανθρώπους, αναλαμβάνοντας το κόστος και τον κίνδυνο, προς τιμήν της, και η Κούβα, τηρώντας μια μακρά παράδοση συμμετοχής σε ανθρωπιστικές παρεμβάσεις με τους καλούς γιατρούς της και με δυσανάλογες με το μέγεθος της χώρας δυνάμεις.

Οι Αμερικάνοι, οι Ευρωπαίοι και οι υπόλοιποι, στρατιωτικό προσωπικό, νοσηλευτές, επιστήμονες, δίνουν μια άνιση μάχη με το χρόνο. Κάποιοι μολύνθηκαν ήδη. Ο υπεύθυνος του προγράμματος αντιμετώπισης στη Γουινέα απεβίωσε, γιατροί και νοσηλευτές ντόπιοι αλλά και από τις ΗΠΑ, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο μολύνθηκαν. Ένας Βρετανός νοσοκόμος μάλιστα, ο William Pooley, που επέζησε, μετά την ίασή του δήλωσε πως επιστρέφει στην Αφρική για να συνεχίσει την προσπάθεια (http://www.bbc.com/news/uk-29169930).

Την 18η Σεπτεμβρίου συνήλθε, για δεύτερη φορά στην ιστορία του για υγειονομικό θέμα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ, για να λάβει αποφάσεις για την ορθολογική διαχείριση των επικοινωνιών των πληγεισών περιοχών, ώστε να μη σταματήσει η λειτουργία της οικονομίας, που θα απέτρεπε πλήρως κάθε προσπάθεια για τον έλεγχο του ιού και θα δημιουργούσε τις συνθήκες κατάρρευσης εκείνες που θα διευκόλυναν την ευρύτερη διάδοσή του. Επίσης για να δώσει κατευθύνσεις στα κράτη μέλη του ΟΗΕ για τη συνεισφορά τους στην αντιμετώπιση της επιδημίας με την παροχή ιατρικών και άλλων μέσων και για να ρυθμίσει το θέμα της Λιβερίας, που είχε εξέλθει από έναν εμφύλιο πόλεμο.

Πειραματικά φάρμακα όπως και πλάσμα αίματος ασθενών που επιβίωσαν (τεχνική που πρωτοχρησιμοποίησαν Γουινέζοι γιατροί, ενάντια στα τότε ισχύοντα πρωτόκολλα, με θετικά αποτελέσματα για να σώσουν μια νοσοκόμα τους που πέθαινε) δίνουν κάποιες ελπίδες για βελτίωση των πιθανοτήτων θεραπείας. Ο ΠΟΥ αναθεώρησε και ελαστικοποίησε τα πρωτόκολλα δοκιμών νέων μεθόδων και φαρμάκων σε ασθενείς, λόγω της υψηλής θνησιμότητας που έχει η ασθένεια.

Αλλά η κατάσταση δεν δείχνει να βελτιώνεται σύντομα. Ιδιαίτερα η Λιβερία βρίσκεται υπό κατάρρευση, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί για συνολική κατάρρευση των οικονομιών των χωρών της Δυτικής Αφρικής με ό,τι αυτό συνεπάγεται για πολλές δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους (http://www.bbc.com/news/world-africa-28754546). Στις φτωχότερες χώρες, τη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε η κατάσταση γίνεται δραματική. Πέντε νέα κρούσματα κάθε ώρα αναφέρονται σε αυτή την τελευταία, ανεβάζοντας τον μέχρι σήμερα καταγεγραμμένο αριθμό παγκόσμια σε 7.500. Προφανώς, αυτή είναι η κορφή του παγόβουνου.

Μια Ισπανίδα, νοσοκόμος ασθενούς που νοσηλεύονταν σε ειδικό νοσοκομείο της Μαδρίτης, μολύνθηκε μυστηριωδώς από τον ιό. Η ίδια νοσηλεύεται, ενώ τα πρόσωπα που ήλθε σε επαφή βρίσκονται υπό παρακολούθηση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά εξηγήσεις από την Ισπανική κυβέρνηση για το συμβάν και την επάρκεια των μέτρων ασφαλείας. Ένας άνθρωπος νόσησε στο Ντάλας των ΗΠΑ, όπου η οικογένειά του φιλοξενείται σε ειδικό παραχωρηθέν διαμέρισμα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, δια δηλώσεων της Διευθύντριάς του για την Ευρώπη Zsuzsanna Jakab, θεωρεί την εμφάνιση και άλλων τέτοιων κρουσμάτων στην Ευρώπη «quite unavoidable», τόσο λόγω των μετακινήσεων πληθυσμών όσο και της εμπλοκής Ευρωπαίων στην προσπάθεια πρόληψης και τη μάχη κατά της ασθένειας. Και δηλώνει ότι η ήπειρος πρέπει να είναι προετοιμασμένη για την αντιμετώπισή τους.  http://www.independent.co.uk/…/ebola-outbreak-husband-of-sp…

Η μάχη που δίνει ο άνθρωπος απέναντι σε αυτόν τον μικροσκοπικό εχθρό δεν είναι η πρώτη του. Σήμερα έχει πολύ περισσότερα μέσα από τη μακρινή εποχή, έξι αιώνες πριν, που ένας άλλος μικροσκοπικός εχθρός διέσχισε την κεντρική Ασία, μαζί με την Χρυσή Ορδή των Μογγόλων που πολιόρκησαν τη Γενοβέζικη Κάφα, στην Κριμαία στην Μαύρη θάλασσα, δίχως να κατορθώσουν να την καταλάβουν. Θερίστηκαν οι ίδιοι από το μυστηριώδες θανατικό μπροστά από τα τείχη της. Τα πτώματα των νεκρών μόλυναν την πόλη και στη συνέχεια, με ένα Γενοβέζικο καράβι, ο Μαύρος Θάνατος έφτασε στη Σικελία, στη Νάπολη. Ούτως ή άλλως, η επιδημία θα 'βρισκε αργά ή γρήγορα τον δρόμο της προς την ήδη σφύζουσα από εμπορικές δραστηριότητες Ευρώπη, με πληθυσμό πολλαπλάσιο τον 14ο αιώνα από αυτόν που είχε 400 χρόνια νωρίτερα. Η συνέχεια είναι γνωστή.

Από την προσπάθεια, τη γνώση, την αυταπάρνηση μερικών ανάμεσά μας, που σήμερα βρίσκονται κάπου στις πόλεις και τα δάση της Δυτικής Αφρικής και στα εργαστήριά τους, από την αίσθηση της κοινότητας, την αλληλεγγύη, την κατανόηση της κοινής μας μοίρας, και από μια πρέζα τύχης, ορίζεται, όπως πάντα, η μοίρα μας. 

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος



Περισσότερα για το ίδιο θέμα: 
http://katoptra.blogspot.com.es/2014/08/the-outbreak.html



No comments:

Post a Comment